ژانر اقتباس Adaptation
نویسندة این گونه نمایشنامهها از اثر دیگری به عنوان مبدا، برای نوشتن نمایشنامه استفاده میکند. اقتباس، شامل بخشها و شیوههای گوناگونی است. تبدیل فیلمنامه، رمان، داستان و … به نمایشنامه نیز در این رده قرار میگیرد.
مثال: «فاسدان» نوشتة «آملین گری» اقتباسی از «هنری چهارم» اثر «شکسپیر»
الفبای تئاتر
نازنین دادور
کتاب «الفبای تئاتر» برای آشتی دادن بینش علمی و تخصصی با نگاه مرسوم هنرمندان، منتقدان و تماشاگران تئاتر در دو فصل نوشته شده است.
ژانرشناسی
برخی از فواید آشنایی با ژانر به قرار زیر است:
۱ـ تنوع سلیقه نزد تماشاگر
۲ـ افزایش اشکال مختلف نمایشی و برتری سطح کیفی
۳ـ آشنایی با تئاتر روز جهان در کشورهای مختلف با توجه به فرهنگ ملل دنیا
۴ـ آشنایی با نویسندگان نوآور
۵ـ رهگشایی برای موضوعات و ساختارهای تازه و تفکری نو
۶ـ دستهبندی در کتب آموزشی، تسهیل آموزش و وجود الگوی شناخت
۷ـ استفادة بهینه از امکانات موجود
۸ـ آشنایی بیشتر با مکتبها، سبکها و شیوههای اجرایی متفاوت و …
ژانرشناسی
ژانرشناسی تئاتر براساس دو وجه مهم موضوعی و ساختاری انجام میشود. از آنجایی که هر نمایشنامه به اندیشة نویسنده و تمی که در آن جاری است، وابسته است و ساختار تکنیکی نیز به آشکار شدن همین موضوع و تم کمک میکند، ژانرشناسی نیز باید با توجه به این موارد مهم و اساسی انجام گیرد.
پیش از هر چیز کلمة خاصی که در بردارندة نام هر ژانر است، توجه ما را به سوی موضوع یا محتوای نمایش و همچنین شکل ظاهری آن جلب میکند.
به طور سنتی، ژانرهای نمایشی را به دستههای تراژدی، کمدی، حماسی یا اپیک، غنایی و شبانی تقسیمبندی کردهاند. اما تقسیمبندی جدید بیش از هر چیز اذعان دارد که قبل از هر شخص دیگر، این نویسندة اثر است که ژانر نوشتة خود را میداند و تعیین میکند.
بنابراین به طور قطع ژانرشناسی نیز مثل بسیاری از تقسیمبندیهای هنری، نسبی است و جنبههای قطعی ندارد.
ژانرشناسی
ژانرشناسی نوعی علم است که پیش از هر چیز در دنیای ادبیات، مورد استفاده قرار میگرفت و از آنجایی که رابطة بسیار نزدیکی میان دنیای ادبیات و سینما و تئاتر وجود دارد، به این مدیومهای نمایشی نیز راه پیدا کرده است.
دستهبندی آثار هنری به اشکال گوناگون میتواند در طبقهبندی آنها و شناخت و درک بهترشان موثر باشد. مشخصترین تقسیمبندیای که در اکثر کتب موجود (ترجمه یا تالیف) به آن اشاره شده است، بخشبندی هنر تئاتر در دستههای تراژدی، کمدی، تراژدی کمدی و ملودرام است.
اگر چه این تعداد، کم و بیش در دوران باستانی تئاتر میتوانستند جوابگوی اکثر آثار نمایشی باشند، در دنیای امروز و با توجه به پیشرفتهای تکنیکی، ساختاری و حتی تنوع اندیشة بشر و نوع نگاهش به جهان، کافی به نظر نمیرسند.