ژانر نمایش بورژوا Bourgeois Drama
در آخرین سالهای سدة هجدهم شکل گرفت. این شیوة نوشتاری در برابر اصلی از کلاسیسم که نویسندگان را ناچار میکرد، قهرمانان را از اقشار بلند پایة جامعه مثل پادشاهان، نجبا و … انتخاب کنند، طغیان کرد و قهرمان را از طبقة متوسط برگزید. تاکید بر اخلاق اقشار میانه، زندگی با تقوا و پرهیزکاری بورژوازی از مواردی هستند که در این گونه نمایشنامهها دیده میشوند.
مثال: «عید پاک» نوشتة «یوهان آگوست استریندبرگ»
ژانر انتقادی ـ اجتماعی Problem Play
شکلی از نمایشنامه که بنای آن بر طرح موضوعات اجتماعی و نقد آن است. دیرینگی این گونة نمایش به دوران یونان کهن میرسد.
مثال: «کمدی داوری» نوشتة «مناندر»
ژانر انتزاعی Abstraction
نمایشنامهای که کاملاً یا بخشی از آن غیرتجسمی است. به شکل ذاتی و ازلی اشیا و انسان میپردازد و ساختاری مفهومی دارد.
مثال: «بدیههسازی اوهایو» نوشتة «ساموئل بکت»
ژانر اقتباس Adaptation
نویسندة این گونه نمایشنامهها از اثر دیگری به عنوان مبدا، برای نوشتن نمایشنامه استفاده میکند. اقتباس، شامل بخشها و شیوههای گوناگونی است. تبدیل فیلمنامه، رمان، داستان و … به نمایشنامه نیز در این رده قرار میگیرد.
مثال: «فاسدان» نوشتة «آملین گری» اقتباسی از «هنری چهارم» اثر «شکسپیر»
ژانرشناسی
برخی از فواید آشنایی با ژانر به قرار زیر است:
۱ـ تنوع سلیقه نزد تماشاگر
۲ـ افزایش اشکال مختلف نمایشی و برتری سطح کیفی
۳ـ آشنایی با تئاتر روز جهان در کشورهای مختلف با توجه به فرهنگ ملل دنیا
۴ـ آشنایی با نویسندگان نوآور
۵ـ رهگشایی برای موضوعات و ساختارهای تازه و تفکری نو
۶ـ دستهبندی در کتب آموزشی، تسهیل آموزش و وجود الگوی شناخت
۷ـ استفادة بهینه از امکانات موجود
۸ـ آشنایی بیشتر با مکتبها، سبکها و شیوههای اجرایی متفاوت و …